بررسی داغ ننگ ایروینگ گافمن و داغ شرافت در نمایشنامه‌های منتخب درام معاصر ایران

«داغزنی» نگاه متفاوت جامعه به هویت‌های خدشه‌دار است. هویت‌هایی که بین آنچه خود را با آن تعریف می‌کنند(هویت بالقوه) و آنچه در تعامل با دیگر افراد شناخته می‌شوند(هویت بالفعل) تفاوت هست. در برابر این نگاه اجتماعی متفاوت ، افراد داغ‌خورده سعی می‌کنند با اغماض موقعیت خویش و از طریق نمایش‌دادن هویت و ویژگی‌های رفتاری جدید مقاومت کنند. از میان انواع داغ‌زنی می‌توان به نگاه فرودستانۀ جنسیتی اشاره کرد که نمونه‌های آن در نمایشنامه‌های معاصر ایران پررنگ است. مقالۀ حاضر با انتخاب هدفمند برخی نمایشنامه‌های معاصر ایران به بررسی جامعه‌شناسی جنسیت با استفاده از نظریۀ داغ ننگ گافمن پرداخته است. در این مقاله با درنظرگرفتن داغ ننگ به عنوان هامارتیای شخصیت نمایش، سعی می‌شود انواع داغ ننگ در چهره‌های زن و مرد در نمایشنامه‌های معاصر ایران مقایسه و دسته‌بندی شود. در ادامه به بحران هویت و شیوه‌های پنهان‌سازی داغ ننگ در این چهره‌ها اشاره‌ می‌شود که در میان زنان شامل کنش‌های رفتاری مطیعانه، ازخودبیگانگی هویت فردی و پذیرش هویت دیگری (همسر یا پدر) است، درحالی‌که پنهانسازی در مردان خود را در سازماندهی به موقعیت‌های اجتماعی نشان می‌دهد؛ یعنی به گونه‌ای که موقعیت اجتماعی مردان را در رابطه با دیگران به گونه‌ای عاری از هرگونه نقص نشان می‌دهد تا به تعبیری در پی بازسازی هویت و اعتبار خود بر آیند. علت داغ ننگ در چهره‌های مرد، بیشتر در ارتباط با محیط‌های بیرونی(فرهنگ، اقتصاد و سیاست) و غالباً در تعامل با همتایان خود (مردها) است درحالی‌که که داغ ننگ در زنان بیشتر به لحاظ کیفیت فیزیولوژیکی و روابط زناشویی است و در تعامل با جنس مخالف خود را نشان می‌دهد. حذف، پس‌زدن، عدم‌ پذیرش، نادیده‌گرفتن حریم و سلبِ موقعیت‌های ابراز وجود همان‌طور که در مقاله نشان داده شده، از شیوه‌های رایج برخورد با داغ‌خوردگان در نمایشنامه‌های مورد بررسی است.